Registratietekens voor snelle motorvaartuigen
"Kentekens" voor op het water.
Y-nummers
Registratietekens voor snelle motorvaartuigen (en handelaren daarin) maken sinds 1 januari 1977 ook gebruik het het sidecode-systeem. Vanaf die datum nam de RDW het registratiebeheer over van de Koninklijke Nederlandse Motorboot Club (KNMC). (2b)(4)(6)
Het gaat om motorboten met een lengte van minder dan 20 meter die sneller kunnen varen dan 20 km/u. Jaarlijks worden ongeveer 5000 nieuwe snelle motorboten geregistreerd. (3) Registratietekens beginnen altijd met de letter Y. (5)
In omloop zijn de volgende sidecodes (X = letter, 9 = cijfer):
Nummering en afgifte
De nummerreeksen lopen in sidecode 1 en 2 van 00-01 tot en met 99-99. Daarop bestaan twee uitzonderingen. In sidecode 2 begonnen de YJ- en YV-serie bij 00-00. Zodoende kwamen 00-00-YJ en 00-00-YV op het water.
De exacte oorzaak is niet meer te achterhalen maar ligt volgens de RDW waarschijnlijk in het feit dat de lijsten van af te geven registratietekens vroeger handmatig opgesteld werden. Daarin sloop nog wel eens een foutje. Geautomatiseerde controle bestond namelijk in die tijd nog niet voor het motorbotenregister.
In sidecode 13 liepen de nummers oorspronkelijk van 1-Yx-000 (1000) tot en met 9-Yx-999 (9999). Dit was het geval vanaf de introductiedatum 2 januari 2018 tot en met 8 mei 2022. Uitgedrukt in registratienummers was dit van 1-YB-000 tot en met 9-YF-999.
Op 9 mei 2022 voerde de RDW een permanente wijziging door in de registratietekengenerator. Die dag kwam de YG-serie in omloop en vanaf dat moment ligt het startpunt altijd bij 0-Yx-001 (1) in plaats van 1-Yx-000 (1000). Het eerste teken onder het nieuwe regime was dan ook: 0-YG-001.
Vóór 2014 lag er bij de postkantoren een lijst met registratietekens die zij konden afgeven. Het kwam voor dat het ene kantoor sneller door de lijst heen was dan het andere. Hierdoor is, in ieder geval voor sidecode 1, geen chronologische volgorde van afgifte te benoemen. Vanaf 2014 (in de toen lopende serie 99-99-YT) zijn de registratietekens wel zoveel mogelijk op volgorde uitgegeven, al is dit ook niet altijd het geval. Vanaf sidecode 13 wordt het registratieteken automatisch gegenereerd (net als dat bij motorvoertuigen het geval is) en is de afgifte wel chronologisch.
De afgiftedata zijn als volgt: (2b)
Sc. | Startdatum | Eerste teken | Einddatum | Laatste teken |
---|---|---|---|---|
1 | 02-01-1977 | YA-00-01 | 28-02-1995 | YW-99-94 |
2 | 01-03-1995 | 00-01-YA | 31-12-2017 | 96-21-YV |
13 | 02-01-2018 | 1-YB-000 | (lopend) | (lopend) |
De onderstaande tabel geeft een overzicht van de wel en niet uitgegeven combinaties:
- Zwart = niet uitgegeven/geblokkeerd;
- Groen = wel uitgegeven;
- Lichtgroen = beschikbaar voor uitgifte;
- YY = registratieteken voor handelaren;
- Stand van uitgifte op 14-07-2023: (2)
- Motorboten: 7-YG-900 (sidecode 13);
- Handelaren: 1-YY-103 (sidecode 13).
Sidecode 1 was niet volledig uitgeput ten tijde van de overstap naar sidecode 2. Lettercombinaties YX en YZ waren nog ongebruikt. De reden hiervan is onbekend. Sidecode 2 werd eveneens niet volledig uitgegeven. De afgifte liep t/m YV. Dat gebeurde omdat de RDW besloot naar sidecode 13 over te stappen op het moment dat een nieuw computersysteem voor afgifteregistratie operationeel werd. (2a)
Het grote gat valt omdat de Y-serie in sidecode 3 niet beschikbaar is voor motorboten (die is al in gebruik voor youngtimers) en de registratienummers uit 2 letters en 4 cijfers moeten bestaan. De eerste volgende sidecode waarbij dat het geval was, is 13. Daarna zal sidecode 14 volgen (999-YX-9).
Afgezien van YY voor handelaren zijn er geen andere lettercombinaties met een speciale betekenis.
*) In een eerdere versie van de tabel stond YV in sidecode 1 gemarkeerd als uitgegeven. Nader onderzoek van het motorbotenregister heeft echter uitgewezen dat de desbetreffende registratietekens typfouten betreffen en nooit als zodanig in omloop gekomen zijn. Dit is aangepast in de tabel. De oorzaak is gelegen in het destijds handmatige karakter van de administratie bij de RDW.
Manier van aanbrengen
Y-nummers worden niet op kentekenplaten uitgegeven omdat de minimale letterhoogte veel groter moet zijn. Het Y-registratieteken moet aan beide zijden op het snelle motorvaartuig aangebracht worden; meestal gedaan als sticker. Enkel de minimale afmetingen van de letters en cijfers zijn verplicht gesteld door de RDW. Het lettertype is vrij te kiezen net als de kleur. (1)
Wegens het ontbreken van een strikt toezichtmechanisme zoals bijvoorbeeld op de productie van kentekenplaten wel bestaat, leidt stickeren soms tot creatieve aanpassingen.
Zo af en toe duikt er wel eens een registratienummer op die op een kentekenplaat gevoerd wordt. Een voorbeeld uit sidecode 2 en sidecode 13.
Handelaren
De combinatie YY als "handelaarskenteken" voor motorboten bestaat sinds 1 maart 1977. De afgiftedata zijn als volgt: (2c)
Sc. | Startdatum | Eerste teken | Einddatum | Laatste teken |
---|---|---|---|---|
1 | 01-03-1977 | YY-00-01 | 13-05-2020 | YY-10-20 |
13 | 03-06-2020 | 1-YY-000 | (lopend) | (lopend) |
Handelsnummers worden sinds de start van sidecode 13 afgegeven onder vernieuwde gebruiksvoorwaarden. Eerdere nummers uit sidecode 1 behouden hun geldigheid, maar nieuwe afgiftes vinden daar niet meer plaats.
Bij proefvaarten met snelle motorboten door handelaren dient het YY-nummer duidelijk gevoerd te worden. De meesten doen dit door middel van een snel te bevestigen canvas vlag/doek met daarop hun nummer geprint. Indien de boot waarmee proefgevaren wordt al voorzien is van een eigen Y-registratienummer, is het niet verplicht dat nummer tijdelijk af te dekken. (2b)
Y-nummer controleren
Bij de RDW zijn vaartuigdetails op basis van het registratieteken momenteel alleen door de eigenaar opvraagbaar. Voor derden is het dus niet mogelijk om online registratiegegevens van een boot in te zien (merk, type, etc.). Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld autokentekens, waarvan iedereen online gratis gegevens kan bekijken via RDW OVI. Het motorbotenregister wacht nog op openbaarmaking omdat daar onder andere een wetswijziging voor nodig is. De realisatietermijn is onbekend.
Eigenaren van vaartuigen waarvoor een Y-registratieteken is afgegeven kunnen de bijbehorende details wel inzien. Dat kan bij de RDW, na inloggen, via het online overzicht van op naam geregistreerde vaar- en voertuigen.
Uiteraard kan men via het registratiebewijs altijd de gegevens bekijken en controleren of het Y-nummer dat op de boot staat ook daadwerkelijk bij de boot hoort. Dit werkt op dezelfde manier als het kentekenbewijs voor auto's.
Snelvaren
Het hebben van een Y-registratieteken op een snelle motorboot betekent niet automatisch dan men ook snel mag varen. Het is een voorwaarde om een snelvaarvergunning aan te kunnen vragen.
Snelvaarvergunningen worden op lokaal niveau geregeld. Vaak via de gemeente of het waterschap waar het desbetreffende water onder valt. Deze kunnen aanvullende eisen stellen. Bijvoorbeeld dat naast het Y-teken ook een lokaal registratienummer gevoerd moet worden.
Op de Loosdrechtse Plassen komen bijvoorbeeld L-, P- en V-nummers voor. Het aanvullende registratiesysteem ziet er zo uit:
- L: permanente snelvaarontheffing voor privépersonen;
- P: permanente snelvaarontheffing voor proefvaarten door handelaren (altijd in combinatie met YY-nummer);
- V: permanente snelvaarontheffing voor watersportverenigingen (snelle reddingsboten).
Het bovenstaande nummer moet, naast het Y-registratieteken, op de boot geplakt worden.
Bronnen, referenties en voetnoten
- (1) RDW
- (2) RDW afdeling informatieverstrekking, datum:
- (a) 15-11-2017
- (b) 01-03-2018
- (c) 29-07-2020
- (d) 05-06-2021
- (3) RDW
- (4) ANWB Kampioen, editie maart 1977, pagina 245
- (5) Rijksoverheid
- (6) Rijksoverheid - Regeling registratie snelle motorboten 1997